By Arthur Ghukasyan*
Valencia, Spain
The first World Folkdance Festival was held in Munich, Germany in 1985. From 1987 onwards, the event has been held in the Spanish island of Palma de Mallorca once every two years. The number of participants in this year's festival (14th festival, 26-30 April 2011) was 1.400, representing 24 countries.
Karin Armenian folk dance and song ensemble which was participating for the first time, took the first place in the dance category and third place in the song category. The ensemble played a major role in introducing Armenia and its culture to the host country.
Here is an interview with the ensemble founder and artistic director Gagik Ginosyan:
– How did the Armenian participation come true and what were the reactions?
The participation was realized through the Armenian Ambassador to Spain H.E. Khoren Terteryan, who coordinated between the festival organizers and the Ministry of Culture in Armenia and hence the invitation and the participation. Everyone, including the jury members were amazed by what we had to present, the only group that did not approach us and praise our talent was the Turkish group.
– Did your participation entail other invitations too?
Yes. During our stay in Palma de Mallorca, we received two invitations; we will seriously think about them once we get back to Yerevan.
– Was this your first visit to Spain? What were your impressions?
It was our first visit to Spain. We were all so happy; Armenians living in Spain were so obliging and helpful. I?d like to thank the Ambassador and also Joan San Martin, the Honorary Consul of Armenia in Barcelona for their efforts.
– You have a big number of fans on Facebook. One of the opinions says that Karin is not only an ensemble but rather a concept. Is it so? What does Karin represent?
Since the creation of the ensemble, our target was to preserve the Armenian heritage. We are a group of students, laborers and intellectuals who not only learn the traditional songs and dances but also learn about the legacy of Komitas, Garegin Njdeh and their like.
– Is there anything you want to add?
I?d like to address the diaspora and ask them to do their best to preserve our heritage and to know the difference between our traditional songs and dances and the type of “art” that are being shown on TV stations all day long. We should all know how to be loyal to what our forefathers created.
English text by Nanor Mikayelian.
*Permission for the English version granted to Azad-Hye.
Website of the World Folkdance Festival:
http://www.worldfolkdance.com/
TEXT IN ARMENIAN
ԳԱԳԻԿ ԳԻՆՈՍՅԱՆ. ?ԿԱՐԻՆՆ, ԸՍՏ ԻՍ, ՄԻ ՄԵԾ ԸՆՏԱՆԻՔ Է?
ԱՐԹՈՒՐ ՂՈՒԿԱՍՅԱՆ
Վալենսիա, Իսպանիա
Ինչպես հաղորվել է արդեն, Իսպանիայում կայացած ազգագրական պարերի փառատոնում առաջին անգամ այս տարի իր մասնակցությունն ունեցավ նաեւ մեր երկիրը: 1987 թվականից հայտնի Պալմա դե Մայորկայում երկու տարին մեկ ավանդաբար անցկացվող միջոցառումը թվով տասնչորսերրորդն եւ արդարացիորեն համաշխարհային է կարգավիճակն է ստացել, քանի որ ստեղծման պահից ցայսօր տասնյակ ազգերի համույթներն հնարավորությունն ունեցան ծանոթացնելու հանդիսատեսներին եւ մեկը մյուսին իրենց ժողովրդական մշակույթի հետ:
2011-ի ծրագիրը նույնպես հագեցած էր: Բավական է հիշատակել, որ այս տարի 24 երկիր ներկայացնող 1400 մասնակից էր հանդես եկել։
Մրցույթում Հայաստանն առաջին անգամ ներկայացնելու պատիվն այստեղ ունեցավ բոլորիս քաջ հայտնի եւ շատերիս կողմից սիրված ազգագրական երգի եւ պարի Կարին համույթը:
Խորհրդանշական է, որ դեպի Իսպանիա ուղեվորության ապրիլքսանչորսյան օրը, երբ ինքնաթիռը վայրեջք կատարեց նախ Թուրքիայում, խմբի անդամները, կատարելով իրենց խոստումը, հենց Ստամբուլի օդանավակայանում կատարեցին յախուրշտա պարը: Ինչ վերաբերում է բուն փառատոնին, ապա հարկ է նշելայս կապակցությամբ, որ սկզբից էլ ու մինչեւ վերջին պահը, երբ ժյուրին ի մի էր բերում ստացված արդյունքներն, կասկած չկար, որ մերն էր լինելու հաղթանակը: Նույն համոզմունքն ամրապնդվել էր հատկապես այն վարկյանին, երբ պարային համարների կարգում մերոնք առաջին տեղն ապահովեցին: Անհայտ է, թե ի՞նչ սկզբունքներով շարժվեց հետո գնահատող խումբը, երբ երաժշտական համարի մասով երրորդ տեղը տվեց ?Կարինին?, իսկ գլխավոր մրցանակը որոշեց շնորհել Թուրքիան ներկայացնող համույթին, բայց հենց այս իրողությունն էլ ավելորդ անգամ ապացուցեց հայտնի Գոնսալո Գուարչի համոզմունքն առ այն, որ հայտնի իսպանացի գրողն ցեղասպանության 96-ամյակին նվիրված իր վերջին հոդվածում էր արտահայտել. իսպանացիք սիրում են Թուրքիան, հաճույքով են Ստամբուլ այցելում, համապատասխան կապեր են հաստատել, մինչդեռ Հայաստանի մասին կատարյալ մեծամասնությունը ոչ մի բան չգիտի:
Տվյալ լույսի ներքո Կարինը մեկ կարեւոր քայլ առաջ կատարեց հայաճանաչողության իմաստով եւ հույս ունենանք, որ այս մակարդակը որոշիչ կդառնա ապագայում այստեղ տեղի ունեցող միջոցառումներին մասնակցման համար:
Ստորև ներկայացնում ենք մեր հարցազրույցը Կարին ավանդական երգի-պարի համույթի հիմնադիր և գեղարվեստական ղեկավար Գագիկ Գինոսյանի հետ։
– Ինչպե՞ս հնարավոր դարձավ ձեր մասնակցությունն Պալմա դե Մայորկայում կայացած XIV Միջազգային փառատոնում եւ ի՞նչ արձագանքներ եղան ձեր խմբի ելույթների կապակցությամբ:
Սկսեմ նրանից, որ մասնակցության նախաձեռնությունն Իսպանիայում հավատարմագրված ՀՀ դիվանագիտական մարմնի եւ անձամբ դեսպան Խորեն Տերտերյանի կողմից էր, որն էլ հենց դիմել էր Հայաստանի Մշակույթի նախարարություն, ինչպես նաեւ՝ մրցույթ-փառատոնի կազմկոմիտե, որտեղից էլ ստացվեց պաշտոնական հրավերքը: Կեցության ծախսերը հոգաց Մշակույթի նախարարությունն, իսկ մնացածը՝ ուղղակի խմբի բարեկամները: Ինչ վերաբերվում է արձագանքներին, ապա ասեմ, որ թե՛ժյուրիի եւ թե՛ կազմկոմիտեի ու այլ երկներ ներկայացնող խմբերի անդամները, մոտենալով մեզ, հայտնում էին իրենց ուղղակի հիացմունքը: Տպավորված էին հատկապես այն գեղեցկությամբ եւ ոգեշնչում ու կրակոտություն արտահայտող այն շարժումներով, որոնք հաջողեցին հաղորդել մեր պարողները: Այդքանից հետո նշեմ նաեւ. Թուրքիայի խումբը միակն էր, որը չմոտեցավ ու ոչ մի կերպ չառնչվեց մեզ հետ:
– Իսկ միջոցառումների ընթացքում ներկայացված համարները նոր առաջարկությունների պատճառ չդարձա՞ն արդյոք:
Պալմա դե Մայորկայում գտնվելու եւ հանդես գալու օրերին մենք արդեն իսկ երկու այլ փառատոներին մասնակցելու հրավեր ստացանք: Այս պահի դրությամբ մենք դեռ էլեկտրոնային հասցեներն ենք փոխանակել, իսկ Երեւան վերադառնալուն պես կփորձենք ճշտել մասնավորապես ժամկետային, ֆինանսական եւ այլ կարգի հնարավորությունները:
– Սա կարծեմ Ձեր առաջին այցելությունն է Իսպանիա: Ինչպիսի՞ տպավորություն ստացաք՝ թե՛ անձամբ Դուք եւ թե՛ խմբի մյուս անդամները:
Շատ ու շատ մեծ բավականություն ստացանք բոլորս: Հայությունն ընդհանուր առմամբ եւ առանձին անհատները հատկապես համապատասխան ջանքեր գործադրեցին այստեղ մեր համերգների իրականացման համար: Ամբողջ մրցույթ-փառատոնի ընթացքում մեզ իրենց աջակցությունը ցուցաբերեցին Պալմա դե Մայորկայում գտնվող երկու-երեք հայ ընտանիքը, որոնք ոչ միայն ձգտում էին քաջալերել խմբին, այլեւ այնպիսի պայմաններ էին ստեղծել, որ նախորդ ելույթից հետո մենք լիարժեքորեն հանգստանանք եւ կարողանանք լավագույնս պատրաստվեհաջորդ օրվա ծրագրին: Եվ վերջում, օգտվելով այս առիթից, մեկ անգամ եւս կցանականյի իմ շնորհակալությունները հայտնել ինչպես դեսպան Խորեն Տերտերյանին, նույնպես նաեւ Բարսելոնում ՀՀ Պատվավոր հյուպատոս Խոան Սան Մարտինին:
– Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցում այս օրերին շարունակում են Կարինին հասցեագրված իրենց բարձր գնահատականներով հանդես գալ Ձեր համույթի երկրպագուները: Հնչած կարծիքներից մեկն էլ այն է, որ դա ոչ թե սոսկ մի խումբ, այլ մի ամբողջ գաղափար: Այդպե՞ս է: Եվ առհասարակ, ի՞նչ է ներկայացնում Կարինն իրենից՝ ըստ վերջինիս ղեկավարի համոզման:
– Կարինը, կարծում եմ, ի սկզբանե գաղափարի համար էր ստեղծվել՝ հետապնդելով Կոմիտասի ու Հայրիկ Մուրադյանի գործը շարունակելու նպատակը, որն էր՝ ազգի մշակույթը փրկելու եւ այն հային վերադարձնելու մտահագությունը, ինչն էլ իր հերթին նպաստում է մեր տեսակը պահպանելուն: Տվյալ ենթանյութում սխալ չեն ուրեմն նրանք, ովքեր խումբն իբրեւ մշակույթի միջոցով իրականացվող ու տարածվող գաղափար են ընդունում: Իսկ իմ անձնական համոզմամբ, Կարինը բացի ամեն ինչից նաեւ մի Մեծ Ընտանիք է, որտեղ ներառված են թե՛ ուսանողությունը, թե՛ մտավորականությունն ու բանվորները, եւ որտեղ մարդիկ ոչ թե սոսկ ավանդական երգն ու պարն են սովորում, այլեւ դասեր ստանում Կոմիտասի, Նժդեհի ու մեր մյուս մեծերի առաքելությունների մասին: Շարժումն այս հունով, ինչ խոսք, նախադրյալներ է ստեղծում խմբին միացած մարդկանց որպես հայ կատարելագործման հարցում:
– Ի՞նչ կցանականայիք ավելացնել վերջում:
Համայն սփյուռքահայությանն իմ խոսքն ուղղելով՝ կցանականայի մինչեւ իսկ ամենափոքրաթիվ ու Հայաստանից ամենահեռավոր մի տարածության վրա գտնվող յուրաքանչյուր համայնքի հորդորել, որպեսզի ոչ մի ջանք չխնայեն իրենց ինքնությունն պաշտպանելու գործի համար, ինչն ինքն իրենով պետք է կարեւորագույն խնդիրներից մեկը նկատվի: Խորհուրդ կտայի նաեւ չհետեւել ցածրաճաշակ այն ?արվեստին?, որը հաճախ այսօր պարտադրաբար է հրամցվում ազգային մշակույթը քիչ կամ ընդհանրապես չքարոզող ու չլուսաբանող հեռուստաալիքների կողմից: Հավատարիմ մնանք հազարամյակներ շարունակ մեր պապերի ջանքերով ստեղծված ավանդույթներին, որոնց տակ մեծն Կոմիտասն է իր կնիքը դրել:
