Seven deadly sins of Aleppo Armenians. Nanor Mikayelian criticizes some social aspects related to the Armenian community in Aleppo, such as show-off behavior, hypocrisy, attachment to foreign customs, manners and lifestyles.
Նանոր Միքայէլեան*
1.- Յաճախ մակարդակով ու յաջող ձեռնարկներու ներկայ կ՛ըլլանք, բայց ցաւ ի սիրտ, նախ բեմին վրայ կը յայտնուի Էյֆէլի Աշտարակին բարձրութեան չզիջող կրունկներ հագած օրիորդ կամ տիկին մը ու կը սկսի տափակ բացման խօսք մը, որուն պարունակութիւնը ինքն իսկ չէ հասկցած, քանի որ կարդացածը ոչ մէկ առնչութիւն ունի օրուան ձեռնարկին հետ. ան պարզապէս չորս վանկանի բառեր ընտրած է բառարանէն ու շարած է քով քովի…
Եթէ մազերուն, եղունգներուն ու հագ ու կապին տրամադրած ժամանակին չափ ալ բացման խօսքին ժամանակ տուած ըլլար, հանդիսատեսն ալ զինք դիտելու փոխարէն, արտայայտած միտքերուն կը հետեւէր… Կը սխալի՞մ…
Մեր յարգանքը միշտ բացառութիւններուն հետ է անշուշտ.
2.- Հալէպի մէջ, որեւէ ընտանիքի հայրենասիրութիւնը կասկածի տակ պիտի չհամարձակիմ առնել , քաւ լիցի, բայց եկէք տեսէք որ իրենց հեռատեսիլէն միշտ թուրքական ?սէրիալներու? ձայներ կը հնչեն, Այնթապ կ՛երթան գնում ընելու, տուներնին Եթովպիացի ծառայող կը բերեն, որպէսզի երեխաները Անգլերէն սորվին, իսկ երբ քաղաքին մէջ թուրք վարսայարդար մը յայտնուի, գլուխնին անոր հրաշագործ ձեռքերուն յանձնելու կը սուրան, բայց հայ վաստակաշատ ուսուցչուհիի մը մեծարանքի երեկոյին կը զլանալ երթալ քանի որ նոյն ժամերուն Star Academy կը դիտէին եղեր. այս բոլորէն ետք ալ, Թուրքիոյ հետ պայմանագրի ստորագրման օրը ?Լացի՜նք? կ՛ըսեն…
3.- Մեր սիրելի տարեցները կա՛մ յարգեցէք ու սրտանց նուիրատուութիւններ ըրէք, եւ կա՛մ…. տեղերնիդ նստեցէք.
Ազգային ծերանոցին կը նուիրեն մէկ քիլօ սուրճ. վարձքերնին կատար, ըսելիք չիկայ, բայց երբ այդ ?նուիրատուութիւնը? կ՛ընեն որպէսզի իրենց անունը յայտնուի տարեգիրքին նուիրատուներու անուանացանկին մէջ… արդէն հազար ամօթ.
Չէ՛ որ Սուրբ Գիրքը կ՛ըսէ, թէ աջ ձեռքիդ տուածը ձախ ձեռքդ պիտի չիմանայ….
4.- Կա՞յ հայ պատանի մը որ գոնէ քանի մը տասնեակ արաբերէն եւ օտար երգեր անգիր չգիտնայ… այս նոյն պատանին արդեօք քանի՞ հայերէն երգ կրնայ անսխալ երգել… Հայաստանի քայլերգին առաջին քառատողէն բացի …
Եւ հարցը միայն այս սերունդը չէ – վա՜յ եկեր է մեր գլխուն – հարցը ասոնց յաջորդող սերունդն է, այսօրուանները ի՞նչ պիտի կարենան փոխանցել իրենց զաւակներուն, ինչո՞վ պիտի կարենան հպարտանալ. Facebook-ին մէջ իրենց ունեցած ընկերներուն մեծ թիւո՞վ… կլկլակ ծխելու իրենց մեծ վարպետութեա՞մբ, թէ՞ ռուսական պուպրիկները յիշեցնող իրենց շպարով….Էհհհհ, զորն ասեմ, զորն խոստովանիմ….
5.- Դրամ չունին բայց պարտքով կնունքի խրախճանք կ՛ընեն, ծաղիկի հանդէսէն ետք լաւագոյն ճաշարանները կ՛երթան… խեղճ ծնողք,հաւանաբար յոյս չունին որ իրենց զաւակը աւելի բարձր վկայականի մը կրնայ տիրանալ…
Ո՞վ պիտի զարմացնէք այդ առատ սեղաններով. այդ գումարներով ձեր երեխային գրադարանը գիրքերով լեցուցէք, երաժշտական գործիք մը նուագել սորվեցուցէք, Հայաստան պտոյտի ղրկեցէք… Աւելի լաւ բան ըրած չէ՞ք ըլլար.
6.- Նախակրթարանի կարգ մը աշակերտներուն տարեվերջի նիշերը յանկարծ դրական փոփոխութեան մը կ՛ենթարկուին… Չզարմանաք, ահա եւ բացատրութիւնը … ?Է հայրը չըլլալիք նուիրատուութիւն մը ըրաւ, ինչպէ՞ս չյաջողցնէինք?….
Տարիներ ետք օր մըն ալ, իր հօր նիւթական բարիքներէն ակամայ օգտուող այս անմեղ ձագուկը, մէյ մըն ալ տեսար ղեկավար դարձաւ, չ՛ըսելու համար գլխու փորձա՛նք.
? Եւ երկինքէն երեք խնձոր կ՛իյնայ, մէկը ինծի, մէկը ձեզի, մէկն ալ այս եղածէն ամչցողին…
7.- Եւ վերջապէս… Սա օտարազգի սովորոյթները ընդօրինակելէն չյոգնեցա՞ք…
Երեխան կը ծնի, հիւանդանոցին սենեակը կրկեսի մը նման կը զարդարուի, եօթանասուն տեսակի շոքոլա կը հրամցուի… նորընծայ մայրը երեք օրուայ մէջ եօթ գիշերանոց կը փոխուի… Այս ի՞նչ ցուցամոլութիւն է… ձեր մանկիկին ծնունդը բաւարար երջանկիւթիւն չէ՞:
Պսակէն առաջ shower party կը կազմակերպեն, ա՛տ ուրկէ՞ բուսաւ… պսակէն ետք ալ որպէս նուէր, պանքի հաշիւ կը պահանջեն. Նախ ?Ծաղիկ մի՛ բերէք?-ով սկսան, յետոյ ?list de marriage?-ի մոտան ելաւ, յետոյ նուէրները ներփակ պահարաններով ուզեցին, (արդեօք դրամէն բացի ի՞նչ կարելի է թխմել այդ պահարաններուն մէջ), իսկ հիմա զարգացումը իր գագաթնակէտին հասած է, պանքի հաշիւ բացած են եղեր… անշուշտ բանալը իրենց վրան, լեցնելը մեր… քանի մը տարի ետք ալ պիտի ըսեն թէ ?ինքնաշարժ առինք, կը հաճի՞ք մասնավճարները ամբողջացնել.? Մեղայ մեղաաա՜յ…
Է ո՛չ հրաւիրեցէք զիս, ո՛չ մսեղէն ու ուիսքի հրամցուցէք, ո՛չ ալ յետոյ ձեւ յօրինեցէք, որ ձեր գլուխ չհանած ծախսերը մենք փակենք…
Պարոյր Սեւակը կ՛ըսէ`
?Հերիք գլխով խփես պատին,
էլի պատը կը մնայ պատ, կը պակասի մի լաւ ճակատ….?
Դու՛ք ըսէք խնդրեմ … այս ամէնէն ետք գլուխս պատին ?չխփեմ? հապա ի՞նչ ընեմ…
* Նանոր Միքայէլեան Ազատ-Հայ կայքին թարգմանիչ գործակիցն է: Գրութիւնը նախապէս լոյս տեսած է Հալէպի ?Գանձասար?ի 2011ի բացառիկին մէջ: Լոյս կը տեսնէ այստեղ հեղինակին հաւանութեամբ:
Ճիշտ նոյն վիճակը Պեյրութի մէջ է: Քաղքենիութիւնն ուղղակի չափ սահման չունի: Դպրոցի հանդէսին այնպէս կը հագուին կանայք, կարծես օփերա կ'երթան: Ալ խրախճանքերու մասին, տարեդարձներու մասին չ'ըսեմ, վաաաաայ: Մէկ խօսքով ես անվճար երգիծանքի թատրոնի մէջ եմ, միշտ առիթ կայ կուշտ մը խնդալու:
Պատժված մարդ