ԲԱՑ ՆԱՄԱԿ՝ ՈՒՂՂՈՒԱԾ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ՎՍԵՄԱՇՈՒՔ ՆԱԽԱԳԱՀ ՊՐՆ. ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍԵԱՆԻՆ
25 Սեպտեմբեր 2009-ի Ուրբաթ երեկոյեան՝ նախագահութեամբ Թեմիս Բարեջան Կաթողիկոսական Փոխանորդ՝ Գերշ. Տէր Կորիւն Արք. Պապեանի, Քուէյթի եւ Արաբական Ծոցի Երկիրներու Հայոց Թեմի Առաջնորդարանին մէջ տեղի ունեցաւ հանդիպում համայնքիս կրօնական եւ ազգային մարմիններու, միութեանց եւ կազմակերպութեանց ներկայացուցիչներու մասնակցութեամբ, որու ընթացքին ներկաները առաջին հերթին ունկնդրեցին Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Սբ. Աթոռի Վեհափառ Հայրապետ՝ Ն. Ս. Օ. Տ. Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոսի Խօսքը՝ Հայաստան ? Թուրքիա բանակցութիւններուն մասին։
Ապա առ ի գիտութիւն կարդացուեցաւ այն Յայտարարութիւնը, որ հրապարակուած էր Լիբանանի մէջ, Սոցեալ Դեմոկրատ Հնչակեան Կուսակցութեան Լիբանանի Շրջանային Վարիչ Մարմնի, Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան Լիբանանի Կեդրոնական Կոմիտէի եւ Ռամկավար Ազատական Կուսակցութեան Լիբանանի Շրջանային Վարչութեան կողմէ։
Այնուհետեւ, խօսք առին ազգային մարմիններու եւ միութեանց ներկայացուցիչները, որոնք անխտիր իրենց խոր մտահոգութիւնը յայտնեցին 31 Օգոստոս 2009-ին բացայայտուած փաստաթուղթի կապակցութեամբ եւ առ այդ կատարեցին իրենց առաջարկները։
Որպէս եզրակացութիւն, հանդիպման աւարտին կարդացուեցաւ եւ հաստատուեցաւ հետեւեալ “բաց նամակը” ուղղուած Հայաստանի Նախագահին։
Նաեւ որոշուեցաւ նոյն նամակի պատճէնները ուղարկել Հայաստանի Հանրապետութեան Քուէյթի լիազօր Դեսպան՝ Պրն. Վահագն Մելիքեանի միջոցաւ, Հայաստանի Կառավարութեան Վարչապետ՝ Պրն. Տիգրան Սարգսեանին, Արտաքին Գործոց Նախարար՝ Պրն. էտուարդ Նալբանտեանին եւ Խորհրդարանի Նախագահ՝ Պրն. Յովիկ Աբրահամեանին։
Ստորեւ կը ներկայացնենք յիշեալ նամակը։
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ
ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ՎՍԵՄԱՇՈՒՔ ՆԱԽԱԳԱՀ
Պրն. ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍԵԱՆ
Ե Ր Ե Ւ Ա Ն
Աւելի քան երկու տարի գաղտնօրէն տեղի ունեցող բանացկութիւններէն ետք, 31 Օգոստոս 2009-ին Հայաստանի եւ Թուրքիոյ կառավարութեանց միջեւ դիւանագիտական յարաբերութեանց հաստատման եւ յարակից այլ խնդիրներու կապակցութեամբ բացայայտուած փաստաթուղթը խոր ընդվզում յառաջացուցած է ամբողջ հայութեան եւ ի մասնաւորի սփիւռքահայութեան մէջ։
Ի տես Հայաստանի Կառավարութեան կողմէ ցուցաբերուած զիջումի վտանգաւոր քաղաքականութեան, հայ ժողովուրդի արդար իրաւունքներու ոտնահարման, Արեւմտեան Հայաստանի մեր հողային պահանջատիրութենէն հրաժարելու իրողութեան, ներկաներս՝ յանուն Քուէյթի հայ համայնքի, այսու մեր բողոքը կը ներկայացնենք Ձեզի։
Մեր խոր համոզումն է, որ հայ ժողովուրդին պարտադրուող այս փաստաթղթի ընդունումն ու գործադրութիւնը իր աղիտալի հետեւանքները կ՚ունենայ հայ ժողովուրդի միասնականութեան եւ մեր իրաւունքներու ձեռք բերման համար, թէ՛ օրինական եւ թէ՛ գործնական գետնի վրայ։
Ուստի, այս փաստաթուղթի ստորագրուիլը՝ իր ներկայ բանաձեւումներով, կը գտնենք անընդունելի եւ դատապարտելի։ Քանի որ, Թուրքիոյ կողմէ Հայաստանի վերանկախութենէն ետք շարունակաբար Հայաստանի Կառավարութեան առաջարկուած եւ մերժուած նախապայմաններու այսօր ընդունումը, համազօր է մեզի համար հայ ժողովուրդի ընդհանրական շահերու նկատմամբ գիտակցօրէն գործադրուած սխալի։
Այս առիթով Ձեր բարձր ուշադրութեան կը յանձնենք հետեւեալ խիստ կարեւոր խնդիրները։
ա.- Այս փաստաթուղթի հետ համաձայնիլը կը նշանակէ փաստօրէն հրաժարիլ՝ յատկապէս սփիւռքահայութեան կողմէ յանուն մեր նահատակ հայրերու արիւնագիր կտակի գործադրութեան, տասնամեակներ շարունակ մղուած սրբազան պայքարէն, ինչպէս նաեւ՝ բազում զոհողութիւններով, միջազգային ատեաններու մէջ ձեռք բերուած քաղաքական ու դիւանագիտական յաջողութիւններէն։
բ.- Ընդունելով այս փաստաթուղթը մենք հարցականի տակ դրած կ՚ըլլանք Թուրքիոյ կողմէ հայութեան նկատմամμ կանխամտածուած ձեւով գործադրուած ցեղասպանութիւնը։ Կրկին քննարկել՝ այն ալ ցեղասպան Թուրքին հետ, արդեօք ցեղասպանութիւն կատարուա՞ծ է կամ ոչ, կը նշանակէ ո՛չ միայն անարգել մեր բիւրաւոր նահատակներու յիշատակը, այլ նաեւ ջանալ՝ արդէն իսկ համաշխարհային ճանաչում ստացած Հայկական Ցեղասպանութեան իրողութիւնը մոռացութեան ենթարկել եւ թաղել պատմութեան պատկանող արխիւներու փոշիներուն տակ։
գ.- Թուրքիոյ եւ Հայաստանի սահմաններու անխախտելիութեան սկզբունքի ընդունումով մենք պարզապէս հրաժարած կ՚ըլլանք՝ ներկայիս եւ ապագային Թուրքիոյ կառավարութենէն՝ միջազգային օրէնքներու համաձայն, մեր կատարելիք նիւթական հատուցումէն եւ հողային պահանջատիրութենէն։
դ.- Այս փաստաթուղթի մէջ ներառուած շրջանի՝ տարածքային ամբողջականութեան եւ սահմաններու անխախտելիութեան սկզբունքի ընդունումը՝ առանց յիշելու “ժողովուրդներու ինքնորոշման” իրաւունքը, յատկապէս կը վտանգէ Լեռնային Ղարաμաղի Հանրապետութեան եւ Արցախի հայութեան գոյատեւման ներկան ու ապագան։
Այսուհանդերձ, այստեղ կ՚ուզենք կարեւորութեամբ ընդգծել, որ մենք երբեք հակառակ չենք եղած Թուրքիոյ եւ Հայաստանի միջեւ սահմաններու բացման եւ դիւանագիտական յարաբերութեանց հաստատման. սակայն այդ “բարի դրացիութեան” պէտք չէ որ զոհ երթան հայ ժողովուրդի “լինել թէ չլինելու” հետ կապուած ընդհանրական շահերը։
Ուստի, Վսեմաշուք Պրն. Նախագահ, ներկաներս՝ այսու, պահանջելու պէս կը խնդրենք Ձեզմէ, որպէս Հայաստանի եւ համայն հայութեան Նախագահը, վերանայութեան ենթարկել այս փաստաթուղթը, ողջ հայութեան ներկայ եւ գալիք սերունդներու իրաւուքներու եւ արդար դատի պաշպանութեան ի խնդիր։
Ընդունեցէք քաջառողջութեան եւ յաջողութեան մեր լաւագոյն մաղթանքները։
Մնամ օրհնաձայն սիրոյ ողջունիւ ջերմօրէն աղօթարար՝
ԿՈՐԻՒՆ ԱՐՔ. ՊԱՊԵԱՆ, ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԱԿԱՆ ՓՈԽԱՆՈՐԴ
ԹԵՄԱԿԱՆ ԺՈՂՈՎԻ ՔՈՒԷՅԹԻ ԱՆԴԱՄՆԵՐ
ԱԶԳԱՅԻՆ ՎԱՐՉՈՒԹԻՒՆ ՔՈՒԷՅԹԻ ՀԱՅ ՀԱՄԱՅՆՔԻ
ՔՈՒԷՅԹԻ ՀԱՅՈՑ ԱԶԳԱՅԻՆ ՎԱՐԺԱՐԱՆԻ ՀՈԳԱԲԱՐՁՈՒԹԻՒՆ
ՀԱՅ ՄԱՐՄՆԱԿՐԹԱԿԱՆ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՔՈՒԷՅԹԻ ՄԱՍՆԱՃԻՒՂ
ՀԱՅ ՕԳՆՈՒԹԵԱՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՔՈՒԷՅԹԻ ՄԵԿՈՒՍԻ ՄԱՍՆԱՃԻՒՂ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԵԱՅՑ ԱՌԱՔԵԼԱԿԱՆ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՀՈԳԵՒՈՐ ԵՂԲԱՅՐԱԿՑՈՒԹԻՒՆ
ՍՐԲՈՑ ՎԱՐԴԱՆԱՆՑ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ԵԿԵՂԵՑԱՍԻՐԱՑ ՏԻԿՆԱՆՑ ՅԱՆՁՆԱԽՈՒՄԲ
Քուէյթ, 25 Սեպտեմբեր 2009
ԴԻՒԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ԱՌԱՋՆՈՐԴԱՐԱՆԻ
ԱԶԴԱՐԱՐ ՏԵՂԵԿԱՏՈՒ ԱՌԱՋՆՈՐԴԱՐԱՆԻ ՀԱՅՈՑ ՔՈՒԷՅԹԻ ԵՒ ԱՐԱԲԱԿԱՆ ԾՈՑԻ ԵՐԿԻՐՆԵՐՈՒ ԹԵՄԻՆ
ՆՈՐ ՇՐՋԱՆ, Ա. Տարի, Թիւ 27, Ուրբաթ, 2 Հոկտեմբեր, 2009