Interview with Heritage party spokesman Hovsep Khurshudyan
Meri Martirosyan
Azad-Hye
– Mr. Khurshudyan, when was Heritage party founded and what was the course it went through?
In 2001 Raffi Hovannisian founded the party with his associates. The party managed to display itself actively as early as in the 2003 presidential elections. At that time Heritage party was supporting opposition candidate Stepan Demirchyan. During the 12-13 April 2004 incidents, when clashes took place with the police, our whole team was on Baghramyan Avenue. In 2005, Raffi Hovannisian initiated the drive for the reactivation of the opposition. It was a period of time, when, due to the conflicts, there were many people detained, many others were on hiding and Raffi initiated a new opposition movement. The opposition rallied around him and managed to introduce significant political changes, paving the road to the success of Heritage party at the 2007 Parliamentary elections. Taking part in the elections for the first time, our party managed to enter the Parliament with 7 members, who proved to be the most active in the Parliament, as confirmed by a number of experts. Regardless of being the smallest faction, Heritage party Members of Parliament (MPs) came up with the highest number of legislative initiatives, though the majority was not even considered for discussions. In 2012, our party participated in the parliamentary elections and entered the Parliament again, continuing its course of action. Finally, for the first time this year (2013), Raffi Hovanissian had the opportunity to participate in the presidential elections. Earlier he was not allowed to do so as the law requires a candidate to be a citizen for at least ten years. Raffi had applied for citizenship in 1991, but he was illegally delayed from being granted citizenship until 2001.
– Let us discuss the recent presidential elections. Was your team expecting such results, or maybe you were expecting more or less votes?
We were confident that Raffi Hovannisian was going to win. The authorities too knew about it and the international organizations expected so. But the figures that were given to the public were different.
– Do you have any clear evidence indicating fraud in connection with the recent presidential elections?
The biggest proof is our official protest in 150 polling stations. We have requested the Constitutional Court to recount all ballots in all 1988 polling stations, but this was flatly refused. Moreover, wherever we proved about ballot stuffing and informed the state law enforcement agencies, the investigative cases opened in this regard were discontinued. The irony is that, even in villages, where half of the population is absent, and where 100% participation was recorded (and all 100% voted in favor of Serzh Sargsyan), the authorities refused to open the ballots and to check the vote signatory books, in order to find out who voted in the name of the absent population, an act which should be persecuted by law.
– Certain forces and individuals support your struggle. Don't you think they do it out of their own narrow interests?
Of course everything could be explained in terms of interests. We also have our interests, which is to strengthen our country. I would not think that those people and forces you referred to are acting in untrue manner. If we consider the country as a big ship, then if the ship is destroyed, everyone will suffer. So we need all to fight for a better country.
– Eventually, what is Heritage party's main purpose?
We want to achieve major structural changes, including changes of ruling authority. In his latest recommendations, Raffi Hovannisian clearly mentioned: Either Serzh Sargsyan has to resign or to share power with the people, represented by people-elect Raffi Hovannissian. He has also noted the need for early parliamentarian elections this year. Until this happens, several supervisory positions should be given to our team, so that we do not see the same situation of 18th February's presidential elections be repeated.
– Regarding the Yerevan Council's elections, what did the Heritage party consider in forming its list?
Our list is headed by Armen Martirosyan, about whom you can form your view, when you remember him as the one who, during the 1st March 2008 bloody events, risked his own life and saved the life of another person from the hands of the instigators, but was eventually stabbed and transferred to the hospital. People of such calibre should be our leaders. He is wise and skillful politician and I am sure he would be honest and incorruptible mayor. On our electroal list you will find many intellectuals, scientists, reprentative of youth, all of whom our party pays great respect. I am confident that our “Barev Yerevan” (Hello Yerevan) alliance will be the winner.
– Have you done any polls to check who could be leading Yerevan Council's elections?
It is clear of course that Armen Martirosyan will be the winning candidate. This has been shown through our enquiries. Of course this is not what the fraudulent sociologists are saying, the same sociologists, who predicted that Raffi Hovannisian will not be getting anything more than 20% in the Presidential elections. Even by official records, the leader of our party, gathered 38% of the votes.
– Was Raffi Hovhannisian's hunger strike previously decided or was decided later?
I cannot precisely say about this, but I can presume it was not decided earlier.
– How do you explain the fact that Raffi Hovhannisian received so many votes in the Presidential elections?
Raffi Hovhannisian has an extremely great reputation amongst the people and the number of those who do not like him is very little. Of course, there are opposition forces who are against the current authorities, but they do not enjoy similar confidence. People trusted our party's leader and they voted for him accordingly.
– According to Raffi Hovhannisian, Armenia should recognize the independence of the Republic of Nagorno-Karabakh. Serzh Sargsyan believes the contrary and has voiced his opinion quite strongly criticizing Hovannisian. What do you think about this?
I believe this is one of the most important steps that Armenia should do. Heritage party has always stated that it is against the “Madrid Principles”, which envisage the surrender of the liberated territories to Azerbaijan. In the Syrian “Al Watan” daily, Serzh Sargsyan had openly announced, that the authorities in Armenia are not resettling population in the liberated territories, because they are preparing to surrender them to Azerbaijan as a concession. This is what de facto leader of Armenia used to say. This is not acceptable, no matter how much they try to explain that it was done for technical considerations. Raffi Hovhannisian, however, is not changing his view, whether he is in Baku, Moscow or Washignton, and he is clear that Artsakh (Karabakh) has the right to be free, the same way Kosovo, Eritrea and other countries had gained their freedom.
– Are you in general satisfied with the way the Armenian media has covered your party's meetings and activities?
In the pre-election period we were satisfied with this coverage and this was probably the only progress recorded at that time. But now it has changed. There is a kind of irregular coverage by some TV stations, while the rest of the channels have adopted clearly biased attitude, or they are not covering at all, or they are covering in an ambiguous method, in a way that nobody can go deeper: 2-3 quick scenes, few words and that's it.
– Our last question, what is Heritage party preparing to do on 9th April?
That day our biggest rally in Armenia would take place. Until then Raffi Hovannisian will be touring with his team all over the Armenian provinces and he meet with his supporters on 9th April in the Freedom Square to celebrate the oath taking ceremony of the new Armenia.
TEXT IN ARMENIAN
ՀՈՎՍԵՓ ԽՈՒՐՇՈՒԴՅԱՆ. ?Ժառանգություն?-ը պայքարում է`հանուն նոր Հայաստանի
Հարցազրույց ?Ժառանգություն? կուսակցության մամուլի խոսնակ Հովսեփ Խուրշուդյանի հետ
Մերի Մարտիրոսյան
Ազատ-Հայ
-Պարոն Խուրշուդյան, ե՞րբ է հիմնադրվել ?Ժառանգություն? կուսակցությունը եւ ի՞նչ ճանապարհ է անցել:
2001 թ. Րաֆֆի Հովհաննիսյանը`իր համախոհների հետ միասին հիմնեց կուսակցությունը, որն ակտիվորեն իրեն դրսեւորեց արդեն 2003 թվականին`նախագահական ընտրությունների շրջանում: Այն ժամանակ ?Ժառանգություն?-ը սատարում էր ընդդիմադիր թեկնածու Ստեփան Դեմիրճյանին: Ապա 2004-ի ապրիլի 12-13-ի դեպքերի ժամանակ, երբ բախում տեղի ունեցավ ոստիկանների հետ, մեր ամբողջ ակտիվը Բաղրամյան պողոտայում էր: 2005 թ. Րաֆֆի Հովհաննիսյանը նախաձեռնեց ընդդիմության, այսպես ասած` վերակենդանացումը: Դա մի շրջան էր, երբ բախման արդյունքում կային շատ ձերբակալվածներ, փախուստի մեջ գտնվողներ, եւ նա մի նոր ընդդիմադիր շարժում նախաձեռնեց: Ընդդիմությունը համախմբվեց իր շուրջը եւ հաջողվեց էական քաղաքական փոփոխություններ մտցնել եւ նախապատրաստել ?Ժառանգության? հաջողությունը 2007 թ. խորհրդարանական ընտրություններում: Մեր կուսակցությունն առաջին անգամ մասնակցելով այդ ընտրություններին, մտավ խորհրդարան` 7 հոգանոց խմբակցությունով, որն ամենաակտիվն էր: Դա են փաստել նաեւ մի շարք փորձագետներ. քանակով ամենափոքր խմբակցությունը լինելով, ?Ժառանգության? պատգամավորներն ամենաշատ օրենսդրական նախաձեռնություններով հանդես եկան, թեեւ դրանց մեծ մասն անգամ քննարկման չարժանացավ: Անցյալ տարի էլ` 2012-ին, մեր կուսակցությունը, մասնակցելով խորհրդարանական ընտրություններին`դարձյալ մտավ խորհրդարան եւ շարունակում է իր գործունեությունը: Եվ վերջապես այս տարի Րաֆֆի Հովհաննիսյանն առաջին անգամ հնարավորություն ունեցավ մասնակցելու նախագահական ընտրություններին, քանի որ նախորդների ժամանակ դեռ չէր լրացել օրենքով նախատեսված ՀՀ քաղաքացի լինելու օրենքով սահմանված ցենզը, ինչի պատճառն էր այն, որ նրան ապօրինաբար մինչեւ 2001 թ. չէր տրվել ՀՀ քաղաքացիություն, թեեւ նա դիմել էր 1991 թվականից:
-Խոսենք հենց վերջին ընտրություններից. ձեր թիմը սպասո՞ւմ էր նման արդյունք, թե՞ ավելի շատ կամ գուցե ավելի քիչ ձայներ:
Մենք վստահ էինք, որ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը հաղթելու է, դա գիտեին եւ իշխանությունները, եւ միջազգային կառույցները, սակայն այլ թիվ նկարվեց:
-Իսկ հստակ փաստեր ունե՞ք`կապված ընտրակեղծիքների հետ:
Ամենամեծ փաստն այն է, որ 150 ընտրատեղամասերում պաշտոնապես բողոքարկել ենք արդյունքները, Սահմանադրական դատարանինց էլ պահանջել ենք բոլոր 1988 ընտրատեղամասերի քվեաթերթիկների վերահաշվարկ, սակայն նրանք կտրականապես հրաժարվել են: Ավելին, որտեղ որ մենք փաստել էինք լցոնման դեպքեր եւ փոխանցել իրավապահ մարմիններին, այդ դեպքերի կապակցությամբ հարուցված քրեական գործերը կարճվել են: Զավեշտն այն է, որ անգամ այն գյուղերում, որտեղ բնակչության կեսը բացակայում է, բայց ցույց է տրվել 100 տոկոսանոց մասնակցություն, որից գրեթե 100 տոկոսն էլ քվեարկել են Սերժ Սարգսյանի օգտին, իշխանությունները հրաժարվեցին բացել քվեաթերթիկները, ստորագրամատյանները եւ ստուգել, թե ինչպես է նման բան տեղի ունեցել, ով է բացակայող քաղաքացիների փոխարեն քվեարկել եւ ստորագրել, ինչը քրեորեն հետապնդելի արարք է:
-Որոշ ուժեր ու անհատներ սատարում են ձեր պայքարին, արդյոք չե՞ք կարծում, որ դա արվում է`սեփական շահերից դրդված:
Իհարկե, ամեն ինչ կարելի է բացատրել շահերով. մենք էլ մեր շահն ունենք, այն է, որ մեր երկիրը հզորանա: Ես չեմ ուզում մտածել, որ այդ մարդիկ դա անում են կեղծավորաբար: Եթե երկիրը դիտենք որպես մի մեծ նավ, ապա եթե այն կործանվի, բոլորն են տուժելու, այնպես որ պետք է բոլորը պայքարեն`ավելի լավ երկիր ունենալու համար:
-Ի վերջո`ո՞րն է ?Ժառանգության? գլխավոր նպատակը:
Գլխավորը համակարգային փոփոխություններն են, այդ թվում`իշխանափոխությունը: Իր վերջին առաջարկներում Րաֆֆի Հովհաննիսյանը հստակ նշել է. կամ Սերժ Սարգսյանը պետք է ինքնաբացարկ հայտարարի, կամ էլ իշխանությունը կիսի ժողովրդի հետ`հանձինս ժողովրդի կողմից ընտրված Րաֆֆի Հովհաննիսյանի: Նշվել է նաեւ, որ այս տարի անհրաժեշտ է արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացում, իսկ մինչ այդ մի քանի վերահսկողական պաշտոններ պետք է հանձնվեն մեր թիմին, որպեսզի այդ 
ընտրություններում չկրկնվի փետրվարի 18-ին տիրող վիճակը:
-Իսկ Երևանի Ավագանու ընտրություններին ?Ժառանգության? ցուցակն ի՞նչ սկզբունքով է կազմվել:
Մեր ցուցակը գլխավորում է Արմեն Մարտիրոսյանը, ում մասին կարելի է պատկերացում կազմել, հիշելով հենց թեկուզ միայն 2008 թվականի մարտի 1-ի արյունալի դեպքերի ընթացքում այն քայլը, երբ սեփական անձը վտանգելով`փրկեց ուրիշի կյանքը սադրիչներից եւ դանակահարված տեղափոխվեց հիվանդանոց: Հենց նման մարդիկ պետք է ղեկավար լինեն: Նա խելացի ու հմուտ գործիչ է եւ վստահ եմ, որ ազնիվ ու անկաշառ քաղաքապետ կլինի: Իսկ ցուցակի մյուս անդամների մեջ շատ են մտավորականները, գիտնականները, երիտասարդները, որոնց մեր կուսակցությունը մեծ տեղ է տալիս: Վստահ եմ, որ մեր`?Բարեւ Երեւան? դաշինքը հաղթելու է:
-Իսկ ձեր կողմից հարցախույզ արվե՞լ է, թե այս ընտրություններին ո՞վ է լինելու առաջատար դիրքում:
Իհարկե, արդեն պարզ է, որ Արմեն Մարտիրոսյանը հաղթող թեկնածուն է: Մեր կողմից արվող հարցումներն էլ դա են վկայում: Իհարկե, դա չեն ասում այն ծախու սոցիոլոգները, որոնք նախագահական ընտրություններին էլ Րաֆֆի Հովհաննիսյանին 20 տոկոսից ավելի ձայն չէին կանխատեսում, այնինչ մեր կուսակցության առաջնորդը անգամ պաշտոնական տվյալներով շուրջ 38 տոկոս հավաքեց:
-Րաֆֆի Հովհաննիսյանը դիմեց հացադուլի. դա նախատեսված քայլ էր, թե՞ հետո որոշվեց:
Ես հստակ չեմ կարող ասել, սակայն ենթադրում եմ, որ նախատեսված չի եղել:
-Իսկ ինչո՞վ եք պայմանավում բավականաչափ շատ ձայներ ստանալու հանգամանքը:
Րաֆֆի Հովհաննիսյանը ժողովրդի շրջանում ունի հսկայական դրական վարկանիշ եւ աննշան է այն մարդկանց թիվը, ովքեր նրան չեն սիրում : Իհարկե, կան ընդդիմադիր ուժեր, որ դարձյալ իշխանության դեմ են, սակայն չեն վայելում այդչափ վստահություն: Մարդիկ վստահեցին մեր կուսակցության առաջնորդին եւ ճիշտ որոշում կայացրին:
-Րաֆֆի Հովհաննիսյանի դիրքորոշմամբ`Հայաստանը պետք է ճանաչի ԼՂՀ անկախությունը, Սերժ Սարգսյանը հակառակն է կարծում, եւ բավականին խիստ քննադատության ենթարկեց Հովհաննիսյանի հնչեցրած կարծիքը: Ի՞նչ կասեք այս մասին:
Կարծում եմ`դա ամենակարեւոր քայլերից մեկն է, որ պետք է անի Հայաստանը: ?Ժառանգությունը? մշտապես նշել է, որ դեմ է Մադրիդյան սկզբունքներին, որոնցով նախատեսվում է ազատագրված տարածքների հանձնում Ադրբեջանին: Սիրիական ?Ալվաթանում? էլ Սերժ Սարգսյանը բաց տեքստով հայտարարել էր, որ իշխանությունները չեն բնակեցնում ազատագրված տարածքները, քանի որ պատրաստվում են դրանք որպես զիջում հանձնել Ադրբեջանին: Եւ դա ասում է Հայաստանի դե ֆակտո ղեկավարը: Դա անընդունելի է, որքան էլ փորձեն բացատրել, թե արվում է`տակտիկական նկատառումներից ելնելով: Իսկ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը բոլոր տեղերում` լինի դա Բաքուն, Մոսկվան, Վաշինգտոնը, թե այլ տեղ, ասում է նույն բանը, այն է`Արցախն ունի ազատ լինելու իրավունք, ինչպես Կոսովոն, Էրիտրեան եւ այլ երկրներ:
-Իսկ հայաստանյան լրատվամիջոցներով ձեր հանրահավաքների եւ ընդհանրապես`գործունեության լուսաբանումից գո՞հ եք:
Նախընտրական փուլում, այո, լուսաբանումից գոհ էինք, եւ դա, թերեւս, միակ քայլն էր դեպի առաջ: Սակայն ներկայում փոխվել է. մի քանի հեռուստաալիքով կա կցկտուր լուսաբանում, իսկ մյուսներով` հստակ շեշտադրված կողմնակալ վերաբերմունք. կամ բացարձակապես չեն լուսաբանում, կամ էլ այնպես, որ չես հասկանում, թե ինչի՞ մասին է խոսքը, տրվում է 2-3 կադր, մի քանի խոսք եւ վերջ:
-Եվ վերջին հարցը. ի՞նչ է պատրաստվում անել ?Ժառանգությունը? ապրիլի 9-ին:
Այդ օրը մեր հայաստանյան հանրահավաքներից ամենամեծն է լինելու: Իհարկե, մինչ այդ Րաֆֆի Հովհաննիսյանն իր թիմով շրջելու է բոլոր մարզերով եւ կողմնակիցների հետ ամսի 9-ին հավաքվելու են Ազատության հրապարակում`միասին տոնելու նոր Հայաստանի երդմնակալությունը:
