A new department building will be ready in August 2011.
By Meri Martirosyan
Azad-Hye Special
Matenadaran was opened on 1st March 1959 in Yerevan. Besides being a depository of old books and manuscripts it is a rare research center and a center for the preservation and maintenance of old books and manuscripts.
Matenadaran has been functioning also as a museum with a selective representation of Armenian and foreign written heritage. In the basement of the building special laboratories are located for the study of old manuscripts, while on upper floors the display units attract many visitors. There is also a library hall where students and researchers can benefit from the relevant services.
Besides the 100 thousand archival documents three are about 2000 manuscripts in Matenadaran in Arabic, Persian and other languages, from 10-18th centuries.
The manuscripts in Matenadaran have scientific and historical value. They represent initial sources for researchers on the history and cultural heritage of Armenia and the neighboring nations and countries (Caucasus, Middle East, etc.). Many manuscripts and works of literature and science are Armenian translations of earlier versions written in other languages where the original versions are lost and the Armenian translations have survived.
In front of the Matenadaran's building the visitor will see the statues of major figures of Armenian culture. Besides the statue of the inventor of the Armenian alphabet Mesrop Mashtots, you will notice the statue of Koriun who was one of the first translators of Armenian language. The other six personalities parading in front of Matenadaran are Toros Roslin, Grigor of Tatev, Anania of Shirak, Movses Khorenatsi, Mikhitar of Sebastia and Frik.
Matenadaran is enriched with many books and manuscripts sent by Armenians worldwide. In 2010 several hundred books and archival documents from 13-18th centuries were sent by Armenians living in Syria, France, Bulgaria, Rumania, India, USA and elsewhere. This has given the Matenadaran an extra role of being collecting point of Armenian cultural traces.
A new department building is under construction these days. It will be ready in August 2011. Residents of Armenia and thousands of tourists will have the opportunity to visit this new section of Matenadaran and witness the excellent conditions in which these treasures are preserved and displayed to the public. The treasures of Matendaran are preserved for future generations.
TEXT IN ARMENIAN
Մատենադարան.հնագույն գանձերը նոր շենքում
Մերի Մարտիրոսյան
Մեսրոպ Մաշտոցի անվան մատենադարանը բացվել է 1959 թվի մարտի 1-ին: Այն իրենից ներկայացնում է գիտահետազոտական ինստիտուտ,և բացառիկ է իր տեսակի մեջ: Այնտեղ պահվում են հին ձեռագրեր ու մատյաններ: Մատենադարանն ունի հատուկ նշանակություն նաև որպես թանգարան, որտեղ ներկայացված է գրքային ձեռագրերի հավաքածու: Մատենադարանի ներքնահարկում գտնվում են ձեռագրերի պահոցը և ձեռագրերի վրա աշխատելու լաբորատորիաները: Վերևի հարկերում ցուցադրության սրահներն են, աշխատանքային սենյակները, ընթերցանության սրահը: Մատենադարանում պահվում են 100.000 հնագույն արխիվային փաստաթղթեր, շուրջ 2000 ձեռագրեր արաբերենով, պարսկերենով և այլ լեզուներով: Դրանք 10-ից 18-րդ դարն ընկած ժամանակահատվածի աշխատանքներ են, նաև` թարգմանություններ: Մատենադարանի ձեռագրերն ունեն գիտական և պատմական մեծ արժեք, և առաջնային աղբյուր են հանդիսանում Հայաստանի պատմության և հոգևոր մշակույթի ուսումնասիրության համար,նաև` Կովկասիժողովուրդների, Մերձավոր և Միջին արևելքի համար: Կան նաև համաշխարհային գրականության գործերի մեկական օրինակներ, որոնց այսօր մարդկությունը ծանոթանում է հայերեն թարգմանությամբ:
Մատենադարան այցելած յուրաքանչյուր մարդ, թերևս, գիտի, թե ում արձաններն են գտնվում շենքի դիմաց: Իսկ այն մարդիկ, ովքեր դեռևս չեն եղել, շտապեմ ներկայացնել: Մատենադարանի շենքի դիմաց գտնվում է Մեսրոպ Մաշտոցի արձանը, որի ձախ կողմում նրա առաջին աշակերտն է, իսկ աջ կողմի վերնամասում հայոց այբուբենն է: Աստիճանները բարձրանալով, կարելի է ականատես լինել 6 մեծանուն հայերի արձանների` Թորոս Ռոսլին, Գրիգոր Տաթևացի, Անանիա Շիրակացի, Մովսես Խորենացի, Մխիթար Սեբաստացի և Ֆրիկ: Անցյալ տարի 13-ից 18-րդ դարերի մի քանի հարյուր գիրք Հայաստան ուղարկվեց հայերի կողմից, ովքեր ապրում են Սիրիայում, Ֆրանսիայում, Բուլղարիայում, Ռումինիայում, Հնդկաստանում և ԱՄՆ-ում: Այսպիսով, գրքերի տեսականին համալրվեց նոր, փայլուն նմուշներով:
Ներկայումս կառուցվում է մատենադարանի նոր մասնաշենքը, որը պատրաստ կլինի օգոստոս ամսին: Հայաստանի բնակիչները, ինչպես նաև միլիոնավոր զբոսաշրջիկներ հնարավորություն կունենան այցելել նորակառույց մատենադարան, և էլ ավելի բարվոք պայմաններում դիտել հայկական և համաշխարհային մեծարժեք ձեռագրերն ու մատյանները: Մատենադարանի ողջ հարստությունը պահպանվում է ներկա և ապագա սերնդի համար:
