• Home
  • About
  • Contact
  • facebook
  • twitter
  • flickr
  • blogger
  • youtube

blog-logo

  • Home
  • UAE Armenians
  • Hrach Kalsahakian
  • Հայերեն բաժին
  • Archives
    • News
    • Articles
    • Directory

Ինչպէ՞ս յաղթահարել մոլութիւնները

November 6, 2009
A+ A-
Email Print
<FONT face=Sylfaen>Ինչպէ՞ս յաղթահարել մոլութիւնները</FONT>

Maro Nigoghossian


 


How to overcome addictions. Article by Maro Nigoghosian.


Գրեց՝ Մարօ Նիկողոսեան B. Sc.*


Նախընտրելի է կանխել քան դարմանել


Հեղինակին կողմէ տրամադրուած`Ազատ-Հայ կայքին


?Այն մարդը որ լաւ կը սնանի, գինեմոլ չըլլար?.- կ՚ըսէ Dr. Roger Williams։ Ըլլայ ալքոլամոլութիւն, հանդարտեցուցիչի, ծխախոտի կամ heroin-ի մոլութիւն, հազուագիւտ են այն մարդոց մօտ, որոնք լաւ կը սնանին։ Ասիկա քանի մը պատճառներ ունի։


Նախ, գրգռիչներ, ինչպիսին է caffeine-ը, nicotine-ը կամ cocaine-ը աւելի կը հրապուրեն մարդը, երբ յարատեւ յոգնութիւն զգայ։ Երկրորդ հանդարտեցուցիչներ, ինչպէս ալքոլը, դէպի իրենց կը քաշեն զայն, երբ կը տառապի հոգերէ։ Այսպիսով ուղեղին քիմիականները աւելի անհաւասարակշիռ կը դառնան, երբ կը յանձնուի մոլի դարձնող նիւթին։ Անշուշտ միայն քիմիականներու խնդիրը չէ։ Կան նաեւ հոգեկան ազդակները եւ թմրեցուցիչներու չարաչար օգտագործումը, որոնք ներկայ են այն մարդոց մօտ, որոնք ատակ են մոլութեան։


Բացայայտ է հիմա արդէն, որ հոգեկան ազդակներ եւս կը նախատրամադրեն անձը մոլութեան, զոր պէտք է դարմանել կամ միջամտել սննդառութեամբ։ Մոլութիւնը հիմա ամէն տեղ է։ Մոլի դարձնող նիւթերը կը գտնուին նաեւ սովորական թէյին եւ սուրճին մէջ (caffeine)։ Նոյնպէս ալքոլին եւ ծխախոտին մէջ, որ առօրեան կը գրաւէ եւ դիտել, մանաւանդ սեղաններու շուրջ նստող մարդիկը, գիտնալու համար թէ մոլութիւնը որքան ընդհանրացած է։


Այս նիւթերուն մէկ մասը արտօնութիւն կը վայելեն, միւս մասը բժիշկներ կը դեղագրեն, ուրիշներ ալ փախստական ճամբով կ՚օգտագործուին։ Բոլորն ալ կը վնասեն մարմինին եւ միտքին, իրենց զանազան ձեւերով։


Մոլութեան դասական ախտերն են յուսահատութիւնը, ջղագրգռութիւնը, անուշ ուտելու եւ ալքոլ խմելու տենչը, բարկութիւն, գլխացաւ, գէրութիւն կամ նիհարութիւն, տկարութիւն կամ յոգնութիւն, գլխապտոյտ, անքնութիւն, մղձաւանջ եւայլն։


Արդեօք մոլութեան տկարութիւնը գերդաստանակա՞ն է։ Ինչո՞ւ մոլի կը դառնան։


Ապացուցուած է թէ կարգ մը մարդոց կազմախօսութեան մէջ գտնուող ազդակ մը զանոնք մոլութեան կը մղէ։ 1990էն ի վեր, այս տեսակէտը պաշտպաններ ունի եւ դեռ կ՚աճի։


Այս ազդակը, ? կ՚ըսեն, D2 Dopamine-ն է (receptor gene), որ կը քաջալերէ ուղեղին հաճոյք պատճառող բջիջները։ Կարգ մը մարդոց մօտ քիչ է քանակը, որ կը նշանակէ ?քիչ dopamin՝ քիչ հաճոյք?։ Այս անձերը հակամէտ են անտրամադրութեան (low mood), ուրեմն բնականաբար կը փնտռեն ժամանցներ եւ նիւթեր, որոնք dopamine կ՚արտադրեն ուղեղին մէջ։


Dr. Keneth Blum որ առաջնորդն է այս ուսումնասիրութեան կը կոչէ զայն ?Reward deficiency Syndrome?։ Այս տեսակ մարդիկ ատակ են գրգռիչներու չարաչար գործածութեան, ինչպէս նաեւ ալքոլի։ Ասոնք գրգռիչ ժամանցներ կը փնտռեն, ինչպէս՝ բախտախաղ եւ դժուար խաղեր։


Կան տարբր մարդիկ ալ, որոնց կազմախօսութիւնը նախագծուած է մեծաքանակ histamine արտադրելու համար։ Այս վիճակը մարդը կը դարձնէ հարկադրուած եւ մտասեւեռուած (compulsive and obsessive), անգամ մը որ սննդանիւթերէ տկարանայ, մեծաքանակ histamine-ով անձը լրջօրէն կը դառնայ յուսահատ։ Ալքոլի չարաչար սպառումը անձնասպանութեան մտասեւեռում է։


Այս երկու կազմախօսական ազդակները (histamin-ի գեր-արտադրութիւնը եւ dopamine-ի անբաւարարութիւնը) կարգ մը ընտանիքներու մէջ կ՚երեւին։ Ուստի մոլութիւնը, յուսահատութիւնը (depression), անձնասպանութիւնը եւ մտային հիւանդութիւնը գերդաստանական կրնան ըլլալ։ Ասոնք կարելի է դարմանել կշռութաւոր սննդառութեամբ, որմէ ետք մոլութեան նիւթեր որոնելու կարիքը բնաւ չզգացուիր։


Ուսումնասիրութիւն մը մուկերու վրայ, ցոյց կու տայ թէ ինչպէս տկար սննդառութիւնը ընդունակ կը դարձնէ մոլութեան։ Այս ուսումնասիրութեան մէջ մուկերը երկու խումբի կը բաժնեն։ Առաջին խումբին առողջարար ուտելիքներով կը սնուցանեն, իսկ երկրորդ խումբին junk-food-ով, եւ թոյլ կու տան երկու խումբին ազատօրէն ջուր խմել կամ ալքոլ, որ կը դրուի իրենց առջեւ։ Junk-food-ով կերակրուող մուկերը ալքոլին մոլի կը դառնան եւ անժամանակ կը մեռնին, իսկ լաւ սննդառութեամբ մուկերը ալքոլին չեն դպչիր եւ կ՚ապրին մինչեւ խոր ծերութիւն։


Ալքոլին մոլի եղող մուկերուն մօտ կը սկսին պակսիլ մարմինին սննդանիւթերը, որովհետեւ հետաքրքրուած են միայն ալքոլով։ Ալքոլամոլութիւնը ախորժակն ալ կը փախցնէ։ Նոյնը կը պատահի մարդոց մօտ։


Աղբիւր՝ Patrick Hilford

author-avatar

Posted by Azad-Hye

Like to share?

Social Media

  • facebook
  • twitter
  • flickr
  • blogger
  • youtube
Newer PostԻնչպէ՞ս պաշտպանել ուղեղը
Older PostDiaspora and the Armenian politics

POPULAR

item-thumbnail

Rebecca Malikian’s novel “The Caravan of Death”

July 10, 2015
item-thumbnail

Erebouni pen launched in Dubai and other cities

April 12, 2015
item-thumbnail

Vardavar (water pouring) international festival in Armenia gains popularity

July 17, 2015
item-thumbnail

Essam Nagy’s documentary “In The Beginning Was Armenia” (Interview)

January 11, 2020
item-thumbnail

Discrete Video Modeling for children with special needs in Armenia

February 23, 2016

LATEST

item-thumbnail

Renovation of the Ghukasavan Cultural Center’s main hall

December 1, 2021
item-thumbnail

Nobel Prize winner Ardem Patapoutian

October 7, 2021
item-thumbnail

Armenian Church of the Virgin Mary in Basra, Iraq

August 30, 2021
item-thumbnail

Tigranes the Great: a book by Serge Momjian

August 2, 2021
item-thumbnail

A multilingual digital Armenian Diaspora platform (DiasporArm)

May 2, 2021

COMMENTS

Azad-Hye on In memory of AUB Medical Alumni who died during the First World War
Azad-Hye on Kessab Ousoumnasirats celebrates centennial
Lawrence Danny CPA on Kessab Ousoumnasirats celebrates centennial
Stephensmith on Pizza making vending machine invented by Puzant Khachadourian
ALEXANIAN on Astghik Voskerchyan: Every element in my environment has a role in my creations

Categories

  • Applications
  • Art
  • Books
  • Business
  • Celebrations
  • Chinese Armenians
  • Courses and Camps
  • Cyprus Armenians
  • Diaspora Armenians
  • Documentaries
  • Education
  • Egyptian Armenians
  • Energy
  • Ethiopian Armenians
  • European Armenians
  • Festivals
  • Genocide
  • History
  • Hrach Kalsahakian
  • Indian Armenians
  • Interviews
  • Iraqi Armenians
  • Language
  • Lebanese Armenians
  • Music
  • Poetry
  • Politics
  • Religion
  • Rural Armenia
  • Science
  • Syrian Armenians
  • Tourism
  • Turkish Armenians
  • UAE Armenians
  • Websites
  • Հայերեն բաժին

CUSTOM LINKS

  • Home
  • About
  • Contact

RANDOM POSTS

item-thumbnail

Ավստրալիայի և Նոր Զելանդիայի Հայոց թեմի, Ավստրալիայի Արևելյան Ուղղափառ և Արևելյան Կաթոլիկ եկեղեցիների առաջնորդներն այցելեցին նախարարություն

item-thumbnail

«ՔԱՅԼ ԴԵՊԻ ՏՈՒՆ» ծրագրի հյուրընկալ ընտանիքների համար նախատեսված հայտադիմում

item-thumbnail

Լրագրող, հաղորդավար Էմմա Կարապետյանն առաջադրվել Սասնա Ծռերի ռեյտինգային ցուցակով: Ձեզ ենք ներկայացնում թեկնածուի կենսագրությունը:

TAG CLOUD

Armenian Art Armenian Catholics Armenian Christmas Armenian Costumes Armenian Genocide Armenian Songs Armenian Velvet Revolution Azad-Hye Celebrations Cyprus Armenians Daniel Varoujan Hejinian Diaspora Diaspora Armenians Education Emma Kant Emma Karapetyan Ethiopian Armenians Garni Geghard Genocide Goris Greece Hidden Armenians History Iraqi Armenians Kessab Kessabtzis Language Lebanese Armenians Meri Martirosyan Music Music Application Nana Aramyan Nikol Pashinyan Norway Ottoman Empire Paris Speech Therapy Syrian Armenians Syunik Turkey Turkish Armenians UAE Armenians Vardavar Western Armenia

Search this website

© 2022 Azad-Hye . Designed by Wpinhands
Scroll