Media has an educational role
A reporter needs to pay attention to language rules
Interviewed by Emma Karapetyan
Azad-Hye
Honorary artist of Armenia Sargis Najarian is the most famous radio and TV presenter in Armenia, with his characteristic voice and mastery of language. He works as editor, translator and pedagogue. His name is related to numerous well-known and memorable programs in Armenian radio and TV. He has been master of ceremonies in countless public and state events.
Which field do you see more difficult, radio or television?
Generally speaking, both fields are difficult. In TV if there is any problem in the way the presenter is speaking, the visual material can cover it. The radio, on the other hand, has one dimension. The reporter needs to have a good voice and something good to say. You should exert an effort to present the same subject to all kinds of listeners and make sure it appeals to them all.
If you were given the chance to change something in radio or TV, what would you change?
I would increase programs that are related to the human psyche, so that the listeners or viewers become more kind-hearted and loving. Another thing that we miss is the national approach towards our music and our language.
Which of the human virtues do you evaluate more?
I highly evaluate human values, but I am more inclined in championing our national values, because I am Armenian and I believe that everyone is foremost appreciated according to national values, through which human values are accessed. In this context, I highly appreciate our national architecture, poetry, science and consider them equivalent to miracles.
Is there a field that you haven?t worked in but you wish you had?
Yes, if I came to life a second time, I?d like to be a musician, a violinist maybe; I tried to follow that dream but I was so loyal to my specialty that did not want to be distracted. I will remain loyal to my mission until the last moment.
What are the components of a good reporter in your opinion?
The reporter should have several roles. He/she should write and read his/her own text. In radio, you need an inviting voice; in TV, you need to be presentable and have wide knowledge especially in the subject you are dealing with. In any case you need to pay attention to the language rules since the media plays an educational role too.
If you portray your life on a canvas, how would it look like?
It would be red, black, white and yellow; These colors have additional colors inside them, they are the colors of human temperament and soul. They are all interrelated, because inside the white color you can notice black and inside the black color white. They represent life in all sad and happy faces.
Is there a person who is 100% happy?
No, because if you?re so happy then you?re miserable. Happiness is relative, it can merely last moments; for me, the biggest happiness is when I make someone happy, either a relative or a complete stranger. The chaos in contemporary life is preventing us from feeling happiness even in relative terms.
What was the best thing you?ve done for yourself?
When I was very young I used to read prayers and the testaments. This helped me to approach life and acquire spiritual strength.
Translated by Nanor Mikayelian
Audio Bible in Armenian produced by the Armenian Apostolic Church. The reader is the honorary artist of Armenia Sargis Najarian.
Սարգիս Նաջարյանի` Մինչև վերջին շունչս հավատարիմ կմնամ իմ առաքելությանը
Զրույցը վարեց էմմա Կարապետյանը
Ազատ-Հայ
Ո՞ր ոլորտն է առհասարակ ավելի դժվար ռադիոն թե հեռուստատեսությունը:
Ընդհանուր մոտեցմամբ երկու դեպքում էլ շատ դժվար է: Եթե հեռուստատեսությունում հաղորդավարի խոսքի հետ կապված որևէ խնդիր լինի տեսաշարը կարող է այն լրացնել, իսկ ռադիոն այս առումով միակողմանի է ռադիոհաղորդավարին պետք է լավ ձայն և ասելիք: Ռադիոյում պետք է ջանք գործադրել որպեսզի ունկնդրի տարբեր շերտերի ներկայացուցիչներին նույն նյութը կարողանալ մատուցել որպեսզի բոլորին հասու լինի:
Եթե ձեզ տրվեր հնարավորություն հեռուստատեսությունում կամ ռադիոյում որևէ բան փոխել ի՞նչը կցանկանայիք փոխել:
Կուզենայի հոգու հետ`մարդկային ներքինի հետ կապված հաղորդումները ավելի շատ լինեին, որպեսզի մարդուն դարձնեին ավելի մարդասեր, բարի, այլ ոչ այնպիսիք, որ դարձնեն ջղաձիք ու նախանձ: Կուզենայի նաև որ ավելի շատ զարկ տրվեն այն մեր ազգային լեզվամտածողությանը, ազգային ճաշակին, որ ազգային երաժշտությունը մասսայական բնույթ ունենա: Ազգային մոտեցումն է այսօր մեր եթերներում պակասում:
Ո՞րն է ձեզ համար մարդկային արժանիքներից ամենաթանկը:
Ես գնահատում եմ համամարդկային արժեքները, բայց ավելի շատ մեր ազգային արժեքներին եմ զարկ տալիս, քանի որ ես հայ եմ և կարծում եմ, որ ցանկացած ազգի ներկայացուցիչ նախ և առաջ իր ազգային արժեքով պետք է գնահատվի, և դրանց միջոցով անցում կատարի նաև համամարդկայինի: Ես գտնում եմ, որ մեր անցյալի բոլոր արժեքները հրաշք են, և դրանց հիման վրա էլ մենք ապրում ենք, լինի դա ճարտարապետություն, գիտություն, պոեզիա, թե երաժշտություն, որը և ես համարում եմ կարևորագույններից մեկը, որի միջոցով մարդ կարող է տխրել, ուրախանալ, հուզվել և արտասվել:
Մեզ հայտնի է որ դուք շատ ոլորտներում եք հանդես եկել, իսկ կա մի ոլորտ որտեղ չեք եղել բայց շատ կցանկանայիք:
Այո եթե ես երկրորդ անգամ ծնվեի կցանկանայի երաժիշտ դառնալ` ջութակահար, որոշ չափով ինքնակրթությամբ զբաղվել եմ, սակայն չեմ խորացել, քանի որ ես հավատարիմ եմ իմ մասնագիտությանը: Ես կարծում եմ եթե մարդ կարողանում է գնահատվել ուրեմն ինչ որ տեղ ինչ որ բան ճիշտ է արված, ու մինչև վերջին շունչս հավատարիմ կմնամ իմ առաքելությանը:
Ըստ ձեզ` Հայաստանի Հանրապետության վաստակավոր արտիստի և լրագրողի կարծիքով ի՞նչ է պետք լավ հաղորդավար ու լրագրող լինելու համար:
Ելնելով ժամանակի պահանջներից հաղորդավարը պետք է միքանի դերակատարում ունենա գրի և կարդա իր իսկ գրած նյութը: Եթե ռադիոհաղորդում է ուրեմն պետք է բնատուր ձայն ունենա դա շատ կարևոր է: Իսկ հեռուստատեսության բնագավառում պետք է ունենալ հատուկ խնամված արտաքին, լինի կարդացած, գոնե իրեն անհրաժեշտ գրքերը, իր աշխատանքը լավագույնս կատարելու համար: Եվ մի բան էլ է պետք հաշվի առնել առաջնորդվել մայրենի լեզվի ճիշտ կանոններով, քանի որ եթերը նաև դաստիարակության միջոց է:
Եթե որոշեիք պատկերել ձեր կյանքը կտավի վրա ինչպե՞ս կպատկերեիք:
Կպատկերեի կարմիր, սև, սպիտակ ու դեղին գույներով` հորիզոնի նման… բայց փոխկապակցված, մեկը մյուսին փոխարինելով: Այս գույները իրենց մեջ էլի գույներ են պարունակում, դրանք մարդկային բնավորության և հոգու գույներն են, ես Կոմիտաս ներկայացման ժամանակ այս գույներն եմ օգտագործել, որովհետև սևի մեջ սպիտակ կա, սպիտակի մեջ սև կա այսինքն ուրախության մեջ տխրություն կա, և հակառակը: Եվ այդ գույները իրար հետ խառնված կպատկերեի այդպես ավելի հետաքրքիր է, քանի որ կյանքում լինում են թե ուրախ և թե տխուր պահեր:
Ձեր կարծիքով լիարժեք երջանիկ մարդ կա՞ աշխարհում:
Ըստ իս շատ երջանիկ մարդ չկա, շատ երջանիկ լինել նշանակում է լինել դժբախտ: Աստված երջանկությունը ի ծնե է տալիս յուրաքանչյուրն է իրեն դժբախտ դարձնում: Երջանկությունը դա հարաբերական է ընդհամենը պահեր է տևում, սակայն յուրաքանչյուր մարդ դա յուրովի է ընկալում: Ամենամեծ երջանկությունը, հարազատներիդ կամ անծանոթ մարդուն երջանկացնելն է` գեղեցիկ պահ պարգևելը, ցավոք որպես խառնիճաղանճ ժամանակաշրջան հաճախ խանգարում է գոնե հարաբերական երջանիկ լինել:
Կհի՞շեք ձեր կյանքի լավագույն խորհուրդը:
Ես յոթերորդ դասարանում ծնողներիս խնդրեցի ինձ Ճեմարան ուղարկել սովորելու, և կար ժամանակ, երբ ես կարդում էի հոգևոր աղոթքներ հին ու նոր կտակարանները, այս բոլորը Աստծուն լսելու և դրանք աշխարհիկ կյանքում կիրառելու ճիգեր էին, բայց ոչ հիվանդագին: Դա ինձ օգնեց աշխարհիկ կյանքում ավելի լավ ու կոնկրետ նայելու շատ երևույթներին, և հոգեպես առողջանալու այլ ոչ թե շատերի նման շեղվելու Տիրոջ ճանապարհից:
2010թ-ին լրացավ Սարգիս Նաջարյանի ստեղծագործական հանրային հեռուստառադիոյի և բեմական գործունեության 40-ամյակը: Ազատ-Հայ կայքը շնորհավորում է Սարգիս Նաջարյանը այդ կապակցությամբ:
Սարգիս Նաջարյանի մասին՝
Կան անուններ, որ չեն մոռացվում: Այսպիսի մարդկանց շարքին կարելի է դասել նաև Սարգիս Նաջարյան անունը: Նա ռադիոհաղորդավար է, թագմանել և թարգմանում է բազմաթիվ ֆիլմեր, աշխատում է որպես խմբագիր, թարգմանիչ, մանկավարժ վարել է հեռուստատեսային քաղցր հիշողություններ դարձած հաղորդումներ`?համայնապատկեր?,?Կինոյի աշխարհում?,?Լինում է չի լինում?, ?Մարդը և օրենքը?, ?Երևանը և երևանցիները?, ?Գրական կամուրջներ? հաղորդաշարերը: Երկար տարիներ մասնակցել և մասնակցում է, ?հայֆիլմ? կինոստուդիայի Երևան կինոմիավորման բազմաթիվ ֆիլմերի կրկնորինակմանը: Պատրաստել է նաև հեռուստատեսային հաղորդումներ. Դը Սենտ Էքզուպերի ?փոքրիկ Իշխանը? բեմադրությունը, Պոետի դերը Պարոնյանի ?Մեծապատիվ մուրացկաններ?-ում: Կոմիտասին նվիրված տասներկու ռադիոհաղորդում, երեք տեսաֆիլմ ?Կոմիտասական? ընդհանուր խորագրով:
1984թ թարգմանել և 13 օր շարունակ ?Ռոսիա? կինոթատրոնում ներկայացրել է շվեդ կինոռեժիսոր Փեո Հոմքվեստի ?Վերադարձ դեպի Արարատ? գեղարվեստական ֆիլմի հայերեն տարբերակը:
1990-97թ ռադիոյին զուգահեռ աշխատել է ?Դավիթ Անհաղթ? հումանիտար համալսարանում որպես ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետի դեկան և դասախոս:
Փարիզի ?ԱՅԲ?, Մոնտեվիդեոյի ?Կոմիտաս? ռադիոկայանների և Աբովյան քաղաքի ?Աբովյան? հեռուստաընկերության համար պատրաստել է հոգևոր, գրական-երաժշտական կոմպոզիցիաներ որոնք առ այսօր հնչում են վերոհիշյալ հեռուստաընկերության եթերում:
1996 թ Լոս Անջելեսի ?Քինգ ընդ Ֆեմիլի-301? ձայնագրման ստուդիայի պատվերով պատրաստել և ձայնագրել է ?Մանկական Աստվածաշունչ? գրքի ձայներիզային տարբերակ, և Եղիշե Չարենցի բանաստեղծությունների ընտրանին:
1994-2000թթ ղեկավարել է Ավետիք Իսահակյանի անվան հանրային գրադարանի ասմունքի խմբակը:
Նկարահանվել է ?Տաճար? կամ ?Սուրբ Էջմիածին? ֆիլմում`գլխավոր դեր, ինչպես նաև Գևորգ Էմինի էսսեի հիման վրա նկարահանված ?Հավերժի ճամփորդը? ֆիլմի գլխավոր դերում:
Եղել է հայ ֆիլարմոնիկ նվագախմբի մեներգիչ և մենակատար: Նրա ընթերցմամբ նաև թողարկվել է Հովհաննես Թումանյանի ?քսանչորս հեքիաթները? ձայնասկավառակը: Նա նաև Հայաստանի պարի պետական անսամբլի գրական մասի խմբագիր հաղորդավարն է:
1986թ-ից պատրաստել և առ այսօր վարում է ?գիշերն անույշ է? երաժշտական – զվարճալի ծրագիրը, որի ժամանակ հնչում են ձայնագրություններ, պատմության և ասմունքի էջեր, որոնք ժամանակ առ ժամանակ փոփողվում են ռադիոունկնդիրներին նորովի ներկայանալու համար:
Բեմում պարբերաբար մասնակցում է կառավարական տարբեր հաղորդումների տոնական հանդեսների, հոբելյանական և անվանի արվեստագետների մեծարման երեկոներին:
2009թ-ին անձնական միջոցներով թողարկել է ?Պարույր Սեվակ անկեղծ ասած?, Գրիգոր Նարեկացու ?Մատյան ողբերգության? պոեմի ընտրանին, Սայաթ Նովայի ?տաղեր և երգեր? հայկական պոեզիայի անթոլոգիա հայերեն և անգլերեն տարբերակներով, և Կոմիտաս ?հավերժի Ճամբորդը? ձայներիզները:
2009թ-ին օպերայիի երգչուհիներ` Գայանե Գրիգորյանի, Ռոզա Հովանիսյանի, և դաշնակահարուհի Համասփյուռ Մանուկյանի հետ հրավիրվել է Աթենք Համազգային միության կողմից ներկայանալու ?Կոմիտաս? համերգ ներկայացմանը:
Ունի երեք զավակ երկու դուստր և մեկ տղա, և երկու թոռ:
Այժմ ձայանագրում է ռեժիսոր Հովիկ Հախվերդյանի ?Մատենադարան? քսան մասանոց ֆիլմի անգլերեն տարբերակը:
Կոչումները`
1993թ արժանացել է Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Վազգեն Ա-ի արծաթե մեդալին:
?Սայաթ -Նովա 2000? համահայկական երգի փառատոնում ?Հայրենասիրական երգ? անվանակարգում արժանացել է առաջին կարգի մրցանակի:
2002թ հոգևոր աշխարհում մատուցած ծառայությունների համար արժամացել է Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Բ-ի հատուկ շնորհակալագրին:
2006թ-ին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից ստացել է վաստակավոր արտիստի և լրագրողի կոչում:
